دبیر انجمن برنج ایران گفت : واردات برنج به دلیل نگرانی دولت از كمبود برنج در كشور بود ولی این امر باعث شد كه برنج های تولیدی در شمال كشور (به خصوص تولید امسال) در انبارها بماند.
جمیل علیزاده شایق ، دبیر انجمن برنج ایران در گفتگوی اختصاصی با شبكه خبر گفت: تولید برنج در سال 86 دو میلیون و 250 هزار تن بود كه در سال 87 با خشكسالی و بروز مشكل در تولید برنج كاهش تولید خیلی بیشتر از آنی كه تصور می كردیم بود.

وی گفت: البته خوشبختانه در استان های شمالی كشور (مازندران و گیلان) خشكسالی چندانی برای تولید برنج نداشتیم، یعنی برنج برای تامین آب مشكل چندانی نداشت و درست زمانی كه برنج به آب نیاز داشت بارندگی به همان مقدار بود، منتها اعلام پیش بینی خشكسالی باعث شد كه چیزی حدود 10 تا 15 درصد از اراضی برنج كاری شمال زیر كشت نرود در حالی كه شاید اگر زیر كشت می رفت دچار كم آبی نمی شد.

علیزاده شایق افزود : در استان های دیگر مثل خوزستان، فارس و اصفهان و بقیه متاسفانه خشكسالی مقداری اثر گذاشت ولی بدلیل بارندگی های خوب و به موقع در شمال كشور كاهش تولید خیلی نبود و حدود دو میلیون و صد هزار تن امسال تولید برنج داشتیم كه این از نظر ما رقم خوبی است.

وی ادامه داد: اما این مقدار تولید جوابگوی نیاز داخلی نبود چون نیاز كشور چیزی حدود 2 میلیون و 550 تا 600 هزار تن است بنابراین امسال حدود 500 تا 600 هزار تن نیاز تولید یا در حقیقت كسری برنج داشتیم.

دبیر انجمن برنج ایران گفت: هیئت دولت هم مصوبه ای در دو سه ماه پیش تصویب كرد كه 600 هزارتن برنج وارد شود كه به این ترتیب كسری تامین می شود.

شایق افزود: نكته مثبت برای اینكه از آرامش در بازار برنج مطمئن شویم این است كه خوشبختانه در سال های 85 و 86 دولت به قدر كافی برنج وارد كرده بود، شروع سال 87 هم كه بحث خشكسالی، بالارفتن قیمت های جهانی و اعلام اینكه كشورهای ویتنام، هند، پاكستان و تایلند نمی توانند برنج صادر كنند مطرح شد که باعث شد دولت با حذف تعرفه واردات (در جهت تسهیل در واردات) باز هم در سه ماهه اول سال 87 برنج وارد كند آمار گمرك نیز نشان می دهد كه در هفت ماهه اول سال مجموعاً حدود 600 هزار تن برنج وارد شده بنابراین برنج به قدر كافی در كشور وجود دارد.

وی در خصوص واردات برنج گفت: واردات برنج به دلیل نگرانی دولت از كمبود برنج در كشور بود ولی این امر باعث شد كه برنج های تولیدی در شمال كشور (به خصوص تولید امسال) در انبارها بماند، به دلیل اینكه این برنج ها كیفی است و قیمت آن نیز بالاست و مردم هم یك مقدار در بهار امسال از برنج های وارداتی (از ترس نبود احتمالی برنج در كشور) خریداری كردند و باعث شد كه در شمال كشور ركود بسیار بدی به بازار برنج داخلی حاكم شود.

دبیر انجمن برنج ایران افزود : برنج های وارداتی به دلیل اینكه قیمت های جهانی خیلی بالا نیست، (علی رغم این كه در بهار امسال قیمت جهانی بالا رفت و الان هنوز این قدر بالا نیست)، متقاضی داخلی زیاد دارد چون بودجه افراد به خرید برنج داخلی نمی رسد.

وی تاكید كرد قیمت برنج های وارداتی به ایران بین 300 تا 400 دلار در هر تن است یعنی تقریباً كیلویی 400 تومان، همین برنج (باحذف تعرفه) هزینه حمل و نقل و هزینه های حاشیه ای و جانبی اش نهایتاً قیمت تمام شده آن هزار تومان خواهد شد اما متاسفانه در فروشگاه ها شاهدیم كه بیش از دو برابر و دو برابر و نیم این قیمت به فروش می رسد.

شایق در خصوص قیمت برنج های داخلی گفت: ما باید در جهت پایین آوردن قیمت برنج های داخلی تلاش كنیم چون خریدار با بودجه ای كه دارد باید برنج بخرد و مشخص است كه بودجه اش به خرید برنج سه هزار تومانی نمی رسد و برنج دو هزار تومانی را می خرد، از این رو باید در كنار كارهایی كه می كنیم هزینه تولید برنج داخلی را پایین بیاوریم كه این برنج خوب و خوش كیفیت قیمتی باشد كه همه بتوانند از آن استفاده كنند و در اختیارشان قرار بگیرد.
وی تاكید كرد : كشاورز اكنون دیگر نقشی در زمینه نوسان قیمت برنج ندارد چون كشاورزان نهایتاً تا اواسط مهر برنج های تولید شده را به فروشنده ها واگذار كرده اند، البته بعضی از كشاورزها شاید توانسته باشند بخشی از برنج هایشان را نگه دارند كه در فرصت مناسب تری بفروشند.

*دبیر انجمن برنج ایران گفت: با توجه به اینكه متوسط واحد بهره برداری برنج كاری در ایران تقریباً یك هكتار است مشخص است كه با تولید یك هكتار نمی شود هم برنج فروخت، هم ذخیره كرد و هم مصرف داخلی را تامین كرد.

وی افزود: اكثریت كشاورزان برنج هایشان را فروخته اند در حال حاضر برنج در دست تجار و بازاری هاست یعنی این ضرری كه ما می دهیم متوجه آنها خواهد شد ولی اگر بتوان هزینه تولید برنج را در كشور پایین آورد (در ایران بیشترین هزینه تولید هنوز هزینه كارگری است) آن وقت می توانیم وارد بحث رقابت قیمت برنج داخلی و وارداتی شویم.

شایق در خصوص نگهداری برنج گفت: نكته مهم این است كه خاصیت نگهداری برنج بسیار كم است این محصول خاصیت فساد پذیری اش بالاست و ما چون شكتوك و شالی وارد نمی كنیم و خود برنج را وارد می كنیم در هر شرایطی نمی توانیم از آن نگهداری كنیم، متاسفانه برنج را خیلی زود ما به طرف فساد می كشانیم.

وی افزود: اگر انباری های برج بهداشتی نباشد واردات این محصول دچار مشكلاتی نظیر آفات انبار و خسارت های دیگر می شود.

دبیر انجمن برنج ایران در خصوص مصرف سرانه كشور برنج هم گفت: اختلاف نظرهایی در این خصوص وجود دارد، یك گروه در ایران اعتقاد دارند كه مصرف سرانه 36 كیلوست یعنی همان چیزی كه دو سال پیش بود و اعتقاد دارند از سال 85 تا 87 مصرف سرانه بالا نرفته است، یكی از دلایلشان هم این است كه جوان ها گرایش زیادی به برنج ندارند و به دنبال فست فود و غذاهایی این چنینی هستند یك عده هم به خاطر مسائل ورزشی؛ حفظ فیزیك بدن و غیره ترجیح می دهند غذایی مثل برنج را نخورند همچنین عده ای از خانواده ها بودجه اقتصادی شان اجازه نمی دهد كه مثل سابق آن همه برنج مصرف كنند.

وی گفت: گروه دوم كه بیشتر آن بخشی هستند كه موافق واردات برنج هستند اعتقاد دارند كه مصرف سرانه از دو سال پیش حدود 20 درصد افزایش یافته و 44 كیلو شده است و با مصرف سرانه 44 كیلو، یك میلیون كسری داریم.

شایق افزود: اگر این مصرف سرانه یك بار برای همیشه به وسیله یك موسسه تحقیقاتی حل شود بسیاری از مشكلات كه در بحث واردات برنج (اعم از اضافه واردات و فسادپذیری) حل می شود.

وی گفت: وزارت كشاورزی حداقل تا یك سال پیش جزو گروهی بود مثل انجمن برنج، وزارت بهداشت و اعتقاد داشت كه مصرف سرانه 36 كیلو در سال است، وزارت بازرگانی در سال پیش اعتقاد داشت كه 42 كیلو است اما الان اعتقاد دارد 44 كیلو، به نظر می رسد وزارت كشاورزی كوتاه آمده دلیلش هم این است كه می گوید ما مسئول مصرف كننده نیستیم اگر سازمانی كه مسئول مصرف كننده است می گوید 44 كیلو پس درست است.

دبیر انجمن برنج ایران گفت: البته من این مطلب را قبول ندارم باید در خصوص این مسئله تحقیق كنیم، آمارها را بررسی كنیم و بیینیم كه واقعاً مصرف سرانه چقدر است؟

شایق افزود: امسال برای برنج ایرانی مشكلاتی پیش آمد كه گفته شد اما قیمت این برنج حداقل در مراكز تولید در دو ماه گذشته ثابت مانده است در صورتی كه در سال های گذشته همیشه به این صورت نبود.

وی گفت: در سال های قبل در فروردین شاهد بالا رفتن قیمت برنج بودیم به دلیل عدم عرضه برنج و ادامه تقاضا، در مرداد با آمدن برنج جدید به بازار تا آخر مهر برنج به بازار می آمد (در شمال كشور مرداد و شهریور و در جنوب شهریور و مهر برداشت برنج است) و عرضه زیاد بود ولی تقاضا خیلی زیاد نبود نتیجاً قیمت برنج با یك شوكی پایین می آمد از آبان به بعد عرضه تدریجاً كم می شد و تقاضا تقریباً ثابت بود و قیمت با یك شیب ملایمی بالا می رفت یعنی از آبان تا اواخر اسفند افزایش قیمت برنج خیلی نبود ولی مجداً از فروردین همان چرخه قبل ادامه داشت.

دبیر انجمن برنج ایران در ادامه افزود: ولی امسال برخلاف سال های قبل شاهدیم كه از مهر تاكنون قیمت برنج در مراكز تولید هنوز ثابت مانده یعنی نه پایین رفته و نه بالا آمده در حالی كه قاعدتاً باید در نیمه اول سال قیمت پایین و در نیمه دوم سال بالا می رفت اما الان ثابت مانده است.

وی در پایان تاكید كرد: متاسفانه برنج هایی كه از شمال كشور وارد تهران می شود همان برنجی نیست كه از شمال آمده یعنی بعضی از سوداگرها هم ناخالصی وارد این برنج می كنند و هم قیمت را به شدت نسبت به مركز تولید بالا می برند، كه باید در این قضیه نظارت و كنترل بیشتری صورت گیرد تا برنج عرضه شده همان برنجی باشد كه ادعا می شود.